Milyonlarca çalışanın merakla beklediği asgari ücret görüşmelerinin ilki önümüzdeki günlerde gerçekleştirilecek. Asgari Ücret Tespit Komisyonu öncesi, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan asgari ücrette tek zamma işaret ederken, Aralık ayında başlayacak pazarlık görüşmelerinde kasım enflasyonu belirleyici olacak.
ASGARİ ÜCRET NE KADAR OLACAK?
Temmuzdan bu yana geçen 4 aylık dönemde enflasyon yüzde 29.4 gerçekleşti. Kasım ayı enflasyonu yüzde 3 civarında açıklanırsa aralık ayı için de benzer bir rakam tahmini yapılarak 6 aylık enflasyon için en az yüzde 37.3 rakamı gündeme gelecek. Bu da sadece enflasyon hesabıyla bile kaybın telafisi için yeni yılda asgari ücretin en az 15 bin 700 liraya çıkarılması gerektiği anlamına geliyor. Dolayısıyla masada enflasyon hesabı dikkate alınacağı için asgari ücret pazarlığının en az 15 bin 700 liradan başlaması bekleniyor.
ASGARİ ÜCRET İÇİN SEÇİM SÜRPRİZİ GELEBİLİR
Asgari ücret her ne kadar pazarlık masasında görüşülse de son kararı Cumhurbaşkanı Erdoğan veriyor. Erdoğan, en son genel seçimlerin hemen öncesinde yapılan kamu işçilerinin toplu sözleşme zammını seçim nedeniyle yükseltmiş, ardından da memurlara aynı sözü vermişti. Şimdi de asgari ücret görüşmeleri yerel seçimlerin hemen öncesinde yapılacağı için masada işçi tarafının büyük avantaj yakaladığı, zam oranının yüzde 50 civarında belirlenmesinin sürpriz olmayacağı ifade ediliyor. Bu zammın verilmesi halinde ise yeni asgari ücret 17 bin 103 TL olacak.
2024 YILINDA ASGARİ ÜCRET İÇİN TEK ZAM SİNYALİ
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in eylül ve ekim ayında yaptığı açıklamalarda, yüksek enflasyonun bir nedeni olarak yüksek ücret zamlarına işaret etmesi ve ücretlerde geçmiş enflasyona değil beklenen enflasyona göre zam yapılması gerektiğini söylemesinin ardından Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan’dan dikkat çeken bir açıklama geldi.
Kabine toplantısı sonrasında gazetecilerin asgari ücretle ilgili sorusuna Işıkhan, “Temmuz ayında olduğu gibi ilke yine enflasyona ezdirmemek. Asgari ücret zaten hep yılda bir kereydi biliyorsunuz. Yine tek zam olacak şekilde çalışıyoruz.” yanıtını verdi.
BEKLENEN ENFLASYON NE KADAR?
Merkez Bankası (TCMB), enflasyon beklentisini, 2023 sonu için yüzde 65, 2024 sonu için yüzde 36 olarak açıklamıştı. OVP’de de 2023 sonu için yüzde 65’lik, 2024 sonu için yüzde 33’lük enflasyon beklentisi yer almıştı.
TCMB’nin beklentileri, Mayıs 2024’te manşet enflasyonun yüzde 75 ile zirveyi görmesi ve yılın ilk altı ayında birikimli enflasyonun yaklaşık yüzde 24 olacağı yönünde.
2024 ortasında ara zam olmadığı durumda, asgari ücretim satın alma gücünde ciddi bir erime olacak.
ASGRİ ÜCRETE YAPILAN ZAM ERİDİ
Çalışma ekonomisi profesörü Aziz Çelik, asgari ücretle ilgili tartışmaları sozcu.com.tr’ye değerlendirdi.
Asgari ücrete temmuz ayında gelen yüzde 34’lük zammın yüzde 30’luk kısmının dört aylık enflasyonla birlikte silindiğine dikkat çeken Çelik, emekli ve memur aylıklarında geçmiş enflasyona göre zam yapılırken asgari ücrette beklenen enflasyonun dikkate alınmasının mümkün olamayacağını vurguladı.
Asgari ücrette geçmiş enflasyonu, ekonomik büyümeyi ve geçim şartlarını dikkate alan bir düzenleme yapılması gerektiğini söyleyen Çelik, resmi enflasyonun ücretlerdeki kaybı tam olarak yansıtmadığına da işaret etti.
AÇLIK SINIRI ASGARİ ÜCRETİ AŞTI
Türkiye İşçi Sendikaları Konfederasyonu (TÜRK-İŞ), Kasım 2023’e ilişkin açlık ve yoksulluk sınırı verilerini açıkladı.
TÜRK-İŞ araştırmasının 2023 Kasım ayı sonucuna göre, Ankara’da yaşayan dört kişilik bir ailenin sağlıklı, dengeli ve yeterli beslenebilmesi için yapması gereken aylık gıda harcaması tutarı (açlık sınırı) 14 bin 25 TL’ye yükseldi.
Gıda harcaması ile giyim, konut (kira, elektrik, su, yakıt), ulaşım, eğitim, sağlık ve benzeri ihtiyaçlar için yapılması zorunlu diğer aylık harcamalarının toplam tutarı ise (yoksulluk sınırı) 45 bin 686,81 TL’ye yükseldi.
Bekâr bir çalışanın ‘yaşama maliyeti’ de aylık 18 bin 239 TL’ye yükseldi.
Geçen ay açlık sınırı 13 bin 684 TL olarak açıklanırken yoksulluk sınırı 44 bin 573,3 TL olarak açıklanmıştı. Bekâr bir çalışanın ‘yaşama maliyeti’ ise aylık 17 bin 336,25 TL’ydi.
10 AYLIK GIDA ENFLASYONU YÜZDE 72,50
TÜRK-İŞ’in verilerine göre “mutfak enflasyonu”nu Kasım 2023’te bir önceki aya göre yüzde 2,49 oranında arttı. Yılın başından bu yana değişim yüzde oranı ise yüzde 72,50 olarak tespit edildi.
Son on iki ay itibariyle değişim oranı yüzde 80,12 olurken on iki aylık ortalamalara göre değişim oranı ise yüzde 86,52 olarak hesaplandı.
